Op de raadsvergadering van 16-07-2015 ga ik namens Hart voor Veghel met als mede indieners alle Veghelse politieke partijen (VVD, CDA, DDB, SP & TEL) een motie indienen om preventieve maatregelen te nemen tegen seksueel overschrijdend gedrag bij verenigingen.
Steeds vaker lezen we in de media over intiem/seksueel overschrijdend gedrag bij een sportclub of vereniging. Een beroemd voorbeeld is de vrijwilliger die bij een hockeyclub met een verborgen camera foto’s van de kinderen maakte. (http://www.nrc.nl/nieuws/2015/03/17/hockeygluurder-luigi-c-krijgt-15-jaar-cel/)
De landelijke overheid is een tijdje geleden een campagne begonnen om dit thema onder de aandacht te brengen: Maak er een punt van, zo luidt de naam van de campagne.
Voor sportclubs en andere verenigingen die met minderjarigen werken is het belangrijk om beleid te ontwikkelen waardoor misstanden minder vaak kunnen voorkomen. Helemaal voorkomen kun je zulke zaken overigens niet; die illusie moeten we loslaten. Maar we kunnen wel preventieve maatregelen nemen. Waarbij we overigens moeten oppassen dat we een sfeer creëren, waarin een aai over de bol of een knuffel als ongewenste intimiteit wordt opgevat. Of waarin volwassen leiders krampachtig in de omgang met hun pupillen worden uit angst beschuldigd te worden ongewenste intimiteiten te hebben verricht.
De landelijke campagne pleit voor vier maatregelen:
- Zorg dat vrijwilligers een VOG hebben;
- Hanteer heldere omgangsregels;
- Stel een vertrouwenspersoon aan;
- Wees zorgvuldig bij het aannemen van vrijwilligers.
Aan deze maatregelen gaat wat mij betreft een belangrijke fase vooraf: bestuur, vrijwilligers, ouders en waar mogelijk de kinderen/jongeren bespreken dit thema binnen de vereniging. Zij moeten hierbij worden betrokken, want alleen met voldoende draagvlak en helderheid waar het nou precies over gaat, kunnen preventieve maatregelen effectief zijn.
Een van de instrumenten is het aanvragen van een verklaring omtrent gedrag (VOG). Als een vrijwilliger deze aanvraag doet dan wordt er gecontroleerd of hij in het verleden is veroordeeld voor zaken die hem/haar ongeschikt maken voor de functie waarvoor de VOG wordt aangevraagd. In veel gevallen is het aanvragen van zo’n VOG gratis.
Omdat ik nieuwsgierig was hoe in Veghel met deze materie wordt omgegaan, heb ik een tijd geleden enkele vragen hierover gesteld aan het college van B&W. Het antwoord was niet echt hoopgevend. De gemeente had contact opgenomen met 30 sportclubs Maar helaas hebben daarvan maar 4 sportclubs gereageerd. Deze 4 antwoordden dat zij gebruik maken van het VOG. Ook heb ik verschillende websites van verenigingen en sportclubs bezocht en daarbij viel mij op dat er maar op 2 websites contactgegevens van een vertrouwenspersoon waren vermeld. Het is niet duidelijk of uit de lage respons en het amper vermelden van vertrouwenspersonen geconcludeerd mag worden dat de verenigingen niet met deze materie bezig zijn. Als ze er mee bezig zijn, is het zaak dat ze de resultaten ervan zo snel mogelijk kenbaar maken. Als ze er niet mee bezig zijn, dan kan een stimulans vanuit de gemeente een positieve aanzet bieden om het thema op te pakken.
Ik vind het thema van dusdanig belang, dat ik daarom een motie ga indienen met de oproep dat de sportcoaches van de gemeentes dit onderwerp actief bij de verenigingen en sportclubs onder de aandacht te brengen. Op die manier zou iedere vereniging zich ervan bewust moeten worden dat ze op dit punt goed beleid moeten voeren. Als zij daarvoor zijn hulp nodig hebben faciliteert de gemeente die.
Ik realiseer me dat we het over de aanpak van een onderwerp hebben, waarvan de resultaten niet meteen verwezenlijkt kunnen worden. En ik realiseer me ook dat het moeilijk is om van vrijwilligers die al jaren lang actief zijn in een verenging opeens een VOG te vragen. Je komt dan op het punt van vertrouwen: vertrouw je als bestuur je vrijwilligers? En als je ze vertrouwt hoort daar dan het verplicht stellen van een VOG en het opleggen van allerlei procedures bij? Dat zijn moeilijke vragen waar je als bestuur van een vereniging een antwoord op moet geven. De enige manier om dit op te lossen is door er samen met elkaar over te spreken.
Ik zelf ben lid van de Scouting en daar is deze discussie al veel eerder op gang gekomen. Ook daar werden in het begin dezelfde vragen over vertrouwen gesteld. Maar langzamerhand kwam een ontwikkeling op gang waardoor het aanvragen van een VOG en meer aandacht voor dit soort procedures steeds normaler werd. Eerst moesten alle landelijke vrijwilligers een VOG aanvragen, daarna alle vrijwilligers die nieuw bij de scouting begonnen en uiteindelijk is het nu voor iedere vrijwilliger verplicht om een VOG aan te vragen. Ook is het inmiddels vrij normaal dat er procedures zijn om dit gedrag zo veel mogelijk te voorkomen. Het mooiste ervan is dat er vrijwel geen weerstand tegen is, en de sfeer tijdens het groepsdraaien niet veranderd is.
Ik ben van mening dat de discussie ook binnen de Veghelse verenigingen voor zover die nog niet gevoerd wordt, op gang moet komen en de resultaten er van zichtbaar moeten worden. In sommige verenigingen is de discussie al bezig, in andere moet die nog beginnen. Ik verwacht dat de meeste verenigingen eenzelfde soort proces zullen kennen als bij de Scouting. Maar ik ben me er van bewust dat dit een proces van jaren is. Mijn motie is een oproep dat de gemeente zich met deze discussie gaat bemoeien om dit proces te stimuleren.
